Her geçen gün işsizlikle mücadele edilen Türkiye’de LGBTİ+’lar arasında işsizlik artıyor. İş bulamama, işten çıkarılma kaygısı, eşit olmayan hak ve ücretlerle çalışarak yaşam mücadelesi veren LGBTİ+’lar çalıştıkları yerlerde de fobiye ve mobbinge maruz kalıyor.
1 Mayıs İşçi Bayramı’nda LGBTİ+ öznesi olan hizmet sektöründe çalışan Gözde ile röportaj gerçekleştirdik. Gözde 25 yaşında, sosyoloji bölümü mezunu ve özel sektörde halkla ilişkiler uzmanı olarak çalışmakta. Yaklaşık 1 senedir ise yönetimde görev alan Gözde, LGBTİ+ işçi olmak hakkındaki sorularımızı yanıtladı.
LGBTİ+’ların çalışma hayatı
LGBTİ+’ların çalışma hayatı hakkındaki gözlemlerini aktaran Gözde “Bazı iş kolları dışında LGBTI+’ların güvenli alanlarda çalıştığını düşünmüyorum. Yarı zamanlı çalışan arkadaşlarımdan, yönetici pozisyonundaki arkadaşlarım da dahil olmak üzere iş yerinde her an fobiye uğrama riskiyle her gün işe gidiyorlar.” sözleriyle iş hayatında çalıştığı pozisyon fark etmeksizin fobiye maruz kalınabileceğinin altını çizdi.
İş bulma ve işe alınma sürecindeki sorunlar
LGBTİ+’ların iş bulma ve işe alınma sürecine dair “ Kamu ve özel sektör ayırt etmeksizin açık kimlikli/görünür olan LGBTİ+’ların iş bulma ve iş hayatında gözle görünür zorluk yaşadıklarını düşünüyorum. 2023 Türkiye’sinde LGBTİ+ olduğumuz için işe alınmıyoruz. Dolayısıyla sağlıklı bir iş ortamından bahsetmek ne yazık ki mümkün değil. Örnek vermek gerekirse, saç rengimizden, ojemizden kaynaklı ilk mülakatlarda bile elenme riskiyle karşı karşıyayız. Özellikle trans+ arkadaşlarımız için bu süreç daha zorlu oluyor.” ifadelerine yer verdi.
Eşit olmayan hak ve ücret
Çalışma hayatındaki eşitsizliklerin altını çizen Gözde, “Kesinlikle eşit hak ve ücretlerle çalışmıyoruz. Ortak çalışma alanlarında her an tacize maruz kalma riskinden, cinsiyetsiz tuvaletlerin her iş yerinde olmaması, vegan menülerin iş yerleri menülerinde bulunmaması, her an cinsiyet kimliği ya da cinsel yöneliminiz sebebiyle yargılanma ihtimalinizin olması, eşit haklara sahip olmadığımızın en gözle görünür yanlarından. Ücret konusunu söz konusu olduğunda ise ne yazık ki emek gücünün karşılığı olarak asgari ücret dahi alamayan pek çok arkadaşım mevcut.” cümleleriyle eşit hak ve ücretlerle çalışılamadığını, eşitsizliklerin yalnızca alınan maaştan ibaret olmadığını söyledi.
Çalışma hayatındaki zorluluklar
Çalışma hayatındaki zorluklara kendi deneyimleriyle yer veren Gözde şu sözlerle ifade etti, “İş yerimde açık kimlikli bir bireyim fakat işe ilk başladığımda kimliğimi saklamak zorundaydım. İlerleyen zamanlarda kendimi işimde kanıtladığımda iş arkadaşlarıma açılabildim. Başvurumu açık kimlikli bir birey olarak yapamazdım. Bunun nedeni ise yaptığım işe değil, yönelimime bakacak olunmasıydı. Zamanla açıldıktan sonra onlardan hoşlanma ihtimalime karşı önyargılar oluştu. Bu durum onlara karşı romantik bir yakınlık gösterdiğim için değil, sadece yönelimimden kaynaklıydı. Hala zaman zaman sohbetlerimiz arasında ‘düzelebileceğimi, bunun bir heves olduğunu’ söylüyorlar. Bu gibi durumlardan kaynaklı ayrımcılığa ve mobbinge maruz kalabiliyorum.” Cümleleriyle LGBTİ+ olarak yönelimin hem işe alınma hem de işe alındıktan sonra önyargıya ve mobbinge uğramasının sebebi olduğunu açıkladı.
Taleplerimiz var…
Sözlerinin sonunda daha adil ve eşit şartlarda çalışılmasını talep ettiğini vurgulayan Gözde. “Eşit haklar, eşit ücret ilk taleplerim arasında. Daha somut örnekler vermek gerekirse; özellikle her sektörde LGBTİ+’ların ayrım gözetilmeksizin, yetkinliklerine orantılı olarak işe alınması (geçiş aşaması olarak kota sistemi seklinde ilerlenebilir), iş yerinde cinsiyetsiz tuvaletler, yöneticilerin ve insan kaynakları uzmanların LGBTİ+ haklarına ilişkin eğitimler alması gerektiğini düşüyorum.” sözleriyle eşitlik ve sağlıklı çalışma ortamı oluşması için gerekliliklere yer verdi.
LGBTİ+’ların henüz işe başlamadan, yalnızca işe başvurma sürecinde yaşadığı zorluklar işe başladığı zamanda ise mobbing, önyargı ve fobiye maruz kalıyor. LGBTİ+’ların cinsel yönelim ve cinsel kimlikleri, dış görünüşleri veya ideolojik yapıları nedeniyle uğradığı eşitsizliklerin son bulması LGBTİ+’lar başlıca talepleri arasında. Çalışma deneyimlerini, zorlu şartları ve taleplerini aktaran Gözde’ye teşekkür ederiz.
Haber: Evrim
